Rome en haar cliënt-koningen
Rome had zich door haar succesvolle oorlogsvoering weten te ontwikkelen van een klein stadstaatje tot een enorm uitgestrekt rijk. Op haar hoogtepunt omvatte het Romeinse Rijk het volledige Middellandse Zeegebied. Het is dan ook vanzelfsprekend dat er een enorme verscheidenheid aan volkeren onder haar heerschappij leefden.
Het bestuur van dit enorme rijk kon nogal wat problemen opleveren. Zeker in een tijd waarin het transport en de communicatie nog veel minder ontwikkeld waren dan tegenwoordig. Een door de Romeinen veel gebruikte strategie was het uit handen geven van het lokale bestuur aan lokale heersers. Op deze manier konden de gebieden effectief bestuurd worden door de lokale heersers, maar behield Rome wel de heerschappij over het gebied.
Keizer Augustus
Toen Rome vanaf de tweede eeuw voor Christus begon aan haar veroveringen in het oosten, kwam ze daar in aanraking met een aantal koninkrijken. Rome koos ervoor om deze koninkrijken niet te veroveren, maar om ze aan zich te binden als cliënt-koningen. Deze cliënt-koningen waren via een vriendschapsrelatie aan Rome gebonden. Deze relatie was voor beide partijen voordelig.
Voor Rome gold dat de cliënt-koningen het lastige bestuur van het gebied voor hun rekening namen. Omdat de koningen zelf uit de regio kwamen waren ze hier vaak beter toe in staat dan een Romeinse gouverneur. Verder waren de cliënt-koningen een belangrijk element in de verdediging van het Romeinse Rijk. Ten oosten van de cliënt-koninkrijken lag namelijk het rijk van de Parthen, één van Rome haar grootste vijanden.
De cliënt-koningen vormden dus een buffer tussen het Romeinse Rijk en de Parthen. Als de Parthen zouden aanvallen moesten ze eerst de cliënt-koninkrijken doorkruisen. Ook hadden de koningen vaak een leger onder hun hoede. Wanneer er dus gevochten moest worden, kon Rome de hulp van de koningen inroepen en samen met de koninklijke legers ten strijde trekken. Daarnaast konden de koninkrijken goederen leveren om de Romeinse legioenen te onderhouden.
Maar ook de koningen hadden voordeel bij hun vriendschap met Rome. Wanneer de positie van een koning bedreigd werd door een andere troonpretendent, kon hij de hulp van Romeinse troepen inroepen die hem dan te hulp kwamen. Ook tegen externe vijanden bood de Romeinse vriendschap bescherming. Het machtige Rome beschermde haar vrienden en veel vijanden dachten dus wel een paar keer na voordat ze een cliënt-koninkrijk aanvielen.
Archelaüs, zoon van koning Herodes, knielt te Rome voor keizer Augustus
Zo hadden beide partijen belang bij deze vriendschapsrelatie. Om de relatie goed te onderhouden stuurden veel koningen hun zonen naar Rome. In Rome werden de jonge prinsen opgevoed en leerden ze belangrijke Romeinen kennen. Ook gingen ze met Romeinse legioenen mee op veldtocht. Zo werden de prinsen opgevoed en legden ze contacten met Romeinen, die hen later van pas zouden komen.
Deze contacten werden onderhouden door bezoeken van de koning aan Rome. Vooral bij speciale gebeurtenissen, zoals de viering van een belangrijke overwinning of de aanstelling van een nieuwe keizer, was het gebruikelijk dat de koning of zijn afgezanten naar Rome kwamen. De koningen werden groots ontvangen en offerden aan de Romeinse goden. Ook wanneer een belangrijke Romein in de buurt van een koninkrijk kwam, was het gebruikelijk dat de koning hem ontving of escorteerde door het gebied.
Verder gaven de Romeinen en de koningen elkaar geschenken of deden ze betalingen. Op deze manier hoopten ze de steun van de ander te behouden of te verkrijgen. Rome lijkt geen tribuut te hebben gevraagd van haar cliënt-koningen.
.
Deze contacten werden onderhouden door bezoeken van de koning aan Rome. Vooral bij speciale gebeurtenissen, zoals de viering van een belangrijke overwinning of de aanstelling van een nieuwe keizer, was het gebruikelijk dat de koning of zijn afgezanten naar Rome kwamen. De koningen werden groots ontvangen en offerden aan de Romeinse goden. Ook wanneer een belangrijke Romein in de buurt van een koninkrijk kwam, was het gebruikelijk dat de koning hem ontving of escorteerde door het gebied.
Verder gaven de Romeinen en de koningen elkaar geschenken of deden ze betalingen. Op deze manier hoopten ze de steun van de ander te behouden of te verkrijgen. Rome lijkt geen tribuut te hebben gevraagd van haar cliënt-koningen.
.
Caesarea in het huidige Israël.
Door de nauwe contacten tussen Rome en de koningen werden de koningen steeds meer een onderdeel van het Romeinse Rijk. Koningen kregen op een gegeven moment zelfs het Romeinse burgerschap en konden daardoor deel gaan uitmaken van de Romeinse elite.
Veel koningen lieten graag zien dat ze tot het Romeinse Rijk behoorden. Ze stichtten steden die ze Caesarea noemden, een eerbetoon aan de Romeinse keizers. Ook bouwden ze gebouwen die hun verbondenheid met Rome moesten uitdragen, zoals tempels voor de Romeinse goden.
Zo waren de vriendschapsrelaties tussen Rome en haar cliënt-koningen een goed alternatief voor directe annexatie van de koninkrijken door het Romeinse Rijk. Dat de koninkrijken aan het eind van de tweede eeuw naar Christus toch vrijwel allemaal geannexeerd waren, had dan ook niet te maken met het slechte functioneren van de relaties, maar meer met problemen omtrent de troonsopvolging van de koningen.
Veel koningen lieten graag zien dat ze tot het Romeinse Rijk behoorden. Ze stichtten steden die ze Caesarea noemden, een eerbetoon aan de Romeinse keizers. Ook bouwden ze gebouwen die hun verbondenheid met Rome moesten uitdragen, zoals tempels voor de Romeinse goden.
Zo waren de vriendschapsrelaties tussen Rome en haar cliënt-koningen een goed alternatief voor directe annexatie van de koninkrijken door het Romeinse Rijk. Dat de koninkrijken aan het eind van de tweede eeuw naar Christus toch vrijwel allemaal geannexeerd waren, had dan ook niet te maken met het slechte functioneren van de relaties, maar meer met problemen omtrent de troonsopvolging van de koningen.
E.B.T. (19-06-2012)
Meer weten?
- Andrew Wallace-Hadrill, Patronage in ancient society (1989)
- David Braund, Rome and the Friendly King (1984)
- David Braund, The administration of the Roman Empire (1988)
- Richard D. Sullivan, Near Eastern Royalty and Rome (1990)
Afbeeldingen
Munt: http://www.wildwinds.com/coins/greece/mysia/pergamon/attalos_I/i.html
Kaartje: http://www.emersonkent.com/map_archive/roman_civil_war.htm
Ets: http://www.geheugenvannederland.nl/?/nl/items/AHM01:A_52190
Augustus: http://cornellia.fws1.com/augustus.htm
Caesarea: http://tours.biblicalstudies.info/blt2012.htm
Meer weten?
- Andrew Wallace-Hadrill, Patronage in ancient society (1989)
- David Braund, Rome and the Friendly King (1984)
- David Braund, The administration of the Roman Empire (1988)
- Richard D. Sullivan, Near Eastern Royalty and Rome (1990)
Afbeeldingen
Munt: http://www.wildwinds.com/coins/greece/mysia/pergamon/attalos_I/i.html
Kaartje: http://www.emersonkent.com/map_archive/roman_civil_war.htm
Ets: http://www.geheugenvannederland.nl/?/nl/items/AHM01:A_52190
Augustus: http://cornellia.fws1.com/augustus.htm
Caesarea: http://tours.biblicalstudies.info/blt2012.htm